Patthana 003
Trong Bộ Paṭṭhāna (Phát Thú) trình bày các Mẫu Đề, có 22 Mẫu Đề Tam gọi vắn tắt là Tam Đề; có 100 Mẫu Đề Nhị gọi vắn tắt là Nhị Đề; các Mẫu Đề Phối Hợp giữa Tam Đề với Nhị Đề, Nhị Đề với Tam Đề, Tam Đề với Tam Đề, và Nhị Đề với Nhị Đề, thế nhưng trọng tâm của những Pháp Thoại là các vấn đề xoay quanh Mẫu Đề Tam, Tam Đề Thiện, Pháp Thực Tính Thiện làm duyên Pháp Thực Tính Thiện (Câu # 1).
22 Mẫu Đề Tam (Mātikā) được trình bày trong hai quyển Chánh Tạng, Phần I và Phần II, cùng với Bộ Chú Giải Chánh Tạng cũng gồm hai Phần, Phần I là Chú Giải cho Chánh Tạng Phần I, và Chú Giải Phần II cho Chánh Tạng Phần II. Cả hai Bộ Chánh Tạng và Bộ Chú Giải này đã được ấn tống và phát hành hỗ trợ cho việc tham khảo học hỏi cho những buổi Pháp Thoại. Ngoài ra còn có Bộ Sách Chú Giải, gồm năm quyển, [(Giảng Giải Tổng Lược Nội Dung Đại Phát Thú) của tác giả Đại Trưởng Lão Saddhamma Jotika], đã được phiên dịch bởi Bhikkhu Pasādo, được dùng cho việc tham khảo. Bộ Giảng Giải Tổng Lược Nội Dung Đại Phát Thú (5 quyển) này được trình bày chỉ mỗi một Tam Đề Thiện. Thêm nữa là bộ sách Chú Giải, Bộ Tổng Hợp Nội Dung Vô Tỷ Pháp (Abhidhammaṭṭha Saṅgaha) gồm chín Chương của cùng Tác Giả, và cũng là Bộ sách cần thiết bổ sung cho các kiến thức hỗ trợ cho việc học và tham khảo Bộ Phát Thú này. Bộ Phát Thú trình bày chi tiết cụ thể về Duyên Sinh Duyên Hệ, hay Tác Nhân và Hệ Quả do bởi mãnh lực Duyên, sự cấu trúc hình thành các Pháp. Kim thân Đức Phật đã phún hào quang, tỏa khắp Tam Giới khi chiêm nghiệm về Paṭṭhāna. Và một lần nữa, Đức Phật phún hào quang khi Ngài sắp Đại Viên Tịch Níp Bàn, tại vườn Kusinara, khi Trưởng Lão Ānanda đắp Tăng Già Lê cho Ngài.
Trong những Pháp Đàm về Phát Thú này, cả hai Pháp Học và Pháp Hành được trình bày một cách cân đối qua những ví dụ thực tiễn, cách ứng xử và tu tập trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, cũng như trong việc Tu Tập An Chỉ Định hoặc Thiền Minh Sát trên căn bản Pháp Duyên Sinh Duyên Hệ, Liên Quan Tương Sinh (Vô Minh duyên Hành, Hành duyên Thức v.v.,), điều cần thiết cho hành giả ứng dụng Pháp Học vào Pháp Hành làm cho việc tu tập được kết quả và lợi ích. Trong Pháp Hành phải cần có Phát Thú và Vô Tỷ Pháp mới giải thích được, nếu không hành giả sẽ dễ bị tắt ngẽn. Cũng vậy các vị Trưởng Lão ở Miến Điện khi trình bày về Pháp Hành cũng đưa Vô Tỷ Pháp và Phát Thú vào để giảng giải những điều thắc mắc trong Pháp Hành.
Trong Bộ Chú Giải, Giảng Giải Tổng Lược Nội Dung Vô Tỷ Pháp, Tập I, trang 12 – 13, có hướng dẫn ba phương pháp để học, đó là: 1. Học tuần tự mỗi Chủ Đề; 2. Học từng mỗi Duyên theo thứ tự hạn định của mỗi Chủ Đề; 3. Học từng mỗi Giống (hoặc từng mỗi một nhóm) theo thứ tự hạn định của mỗi Chủ Đề. Trong Bộ Phát Thú không nói về con người mà chỉ nói về Pháp, Duyên, mãnh lực của Duyên, và cấu trúc hình thành Pháp, và các Pháp này được trình bày qua 22 Mẫu Đề Tam, mà được chia sẻ và tham khảo qua phần Tam Đề Thiện, là Tam Đề thứ nhứt trong 22 Tam Đề.
Những kinh sách cần có để hỗ trợ cho việc học Phát Thú, đó là bộ sách Chú Giải, Bộ Tổng Hợp Nội Dung Vô Tỷ Pháp, được dùng như kim chỉ nam hỗ trợ cho việc học Phát Thú, hay Pháp Học và Pháp Hành. Bộ sách này gồm chín chương như sau:
. Chương I trình bày các loại Tâm
. Chương II trình bày Tâm Sở
. Chương III nói về sự vụ của các Tâm.
. Chương IV là Lộ Trình Tâm và có hai phần là phần Lộ Trình Danh Pháp, và Lộ Trình Sắc Pháp. Lộ Trình Danh Pháp trình bày Lộ Ngũ Môn, Lộ Ý Môn, Lộ Kiên Cố, Lộ Đắc Thiền, Lộ Đắc Thần Thông, hay Lộ Đắc Đạo. Lộ Trình Sắc Pháp trình bày rõ ràng từ khi tái sinh cho đến khi ra đời, Lộ Trình trong đời sống và Tứ Nhân Sinh Sắc Pháp là Nghiệp, Tâm, Vật Thực, và Quý Tiết. Chúng ta cần biết những Lộ Trình Danh Pháp và Sắc Pháp để hỗ trợ cho Pháp Học và Pháp Hành.
. Chương V trình bày về 16 Loại Nghiệp, 12 Hạng Người, và 31 Cõi.
. Chương VI-VII Tổng Hợp Phân Tích Sắc Pháp Siêu Lý và Tổng Hợp Tập Yếu. Sắc Pháp có 28, và mỗi người có 27 Sắc Pháp, trừ 1 Sắc Giới Tính, Ví dụ người Nam thì trừ ra Sắc Nữ Giới Tính, và người Nữ trừ ra Sắc Nam Giới Tính. 28 Sắc Pháp chia làm hai phần, là Tứ Sắc Đại Hiển (Địa, Hỏa, Thủy, Phong) và 24 Sắc Y Sinh nương nhờ vào Sắc Đại Hiển. Tổng Hợp Tập Yếu trình bày về Uẩn, Xứ, Giới, Đế và các Pháp Phiền Não.
. Chương VIII trình bày Liên Quan Tương Sinh, Pháp này sinh thì Pháp kia sinh và có sự hữu quan nhau và được chia làm bốn phần: 1. Phần Thuận là từ Vô Minh thuận xuống Lão Tử, 2. Phần Nghịch là từ Lão Tử đi ngược lên Vô Minh, 3. Phần Thuận Nghịch là chính giữa từ Ái xuống Lão Tử, và 4. là Phần Nghịch Thuận là từ Ái đi lên đến Vô Minh.
. Chương IX trình bày Nghiệp Xứ trong hai phần An Chỉ Nghiệp Xứ và Minh Sát Nghiệp Xứ, tuy nhiên Chương IX này chưa được ấn hành.
Ngoài ra còn có Bộ Sách Chú Giải (Giảng Giải Tổng Lược Nội Dung Đại Phát Thú) thế nhưng chỉ có Chú Giải Tam Đề Thiện, gồm Pháp Thiện, Pháp Bất Thiện, Pháp Vô Ký.
Khi học Paṭṭhāna chúng ta sẽ ngặp những khó khăn trở ngại để lãnh hội các Phật ngữ và Pháp Lý, điều mà Giáo Thọ Sư đã nhiệt tâm cố gắng trình bày một cách chậm rải, đầy đủ chi tiết, mở rộng qua nhiều khía cạnh, cho nhiều ví dụ thực tiển, minh hiển, cũng như nhắc lại những Pháp đã được trình bày trong những buổi Pháp Thoại trước đó với tất cả lòng Từ Ái, giúp cho chúng ta dễ dàng tiếp thâu, học hiểu Chánh Pháp cao siêu vô tỷ giảo của Bậc Toàn Giác Trí, và làm lợi ích cho việc tu tập của chúng ta.